Quy định đăng ký biến động đất đai theo Nghị định 101/2024/NĐ-CP
Nghị định 101/2024/NĐ-CP, ban hành ngày 31/07/2024, quy định chi tiết về trình tự, thủ tục đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Trong đó, Khoản 3 Điều 37 tập trung vào các trường hợp đo đạc thửa đất khi có biến động, nhằm đảm bảo thông tin địa chính chính xác, minh bạch. Quy định này áp dụng cho các giao dịch như chuyển nhượng, tách thửa, hoặc thay đổi diện tích đất do yếu tố tự nhiên.
Bài viết dưới đây sẽ giải thích rõ ràng các trường hợp cần đo đạc thửa đất, trách nhiệm thực hiện, và chi phí liên quan theo Nghị định 101/2024/NĐ-CP, giúp người dân và nhà đầu tư nắm bắt quy trình một cách dễ dàng.
Trình tự đăng ký biến động đất đai theo Khoản 3 Điều 37
Theo Khoản 3 Điều 37 Nghị định 101/2024/NĐ-CP, trình tự, thủ tục đăng ký biến động đất đai và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất được thực hiện như sau:
- Áp dụng chung cho các trường hợp biến động đất đai, trừ các trường hợp đặc thù quy định tại Điều 38, 39, 40, 41, 42, 43 và 44 của Nghị định này.
- Quy trình bao gồm nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai, xử lý yêu cầu, và cấp Giấy chứng nhận mới nếu cần.
Điểm nổi bật trong quy định này là việc đo đạc thửa đất, được áp dụng linh hoạt tùy theo từng trường hợp cụ thể, từ chuyển nhượng, tách thửa đến thay đổi diện tích tự nhiên.
Các trường hợp đo đạc thửa đất khi đăng ký biến động
Nghị định 101/2024/NĐ-CP quy định rõ ba trường hợp chính liên quan đến đo đạc thửa đất khi có biến động:
1. Chuyển nhượng thửa đất đã có sổ đỏ
- Quy định: Nếu thửa đất đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), Văn phòng đăng ký đất đai không bắt buộc đo đạc lại diện tích hoặc ranh giới thửa đất.
- Ngoại lệ: Người sử dụng đất hoặc chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất có nhu cầu đo đạc lại (ví dụ: để xác minh ranh giới chính xác hơn). Trong trường hợp này, chi phí đo đạc do người yêu cầu chi trả theo mức giá quy định tại địa phương.
- Ví dụ: Khi sang tên toàn bộ thửa đất đã có sổ đỏ, nếu không có tranh chấp hay thay đổi ranh giới, việc đo đạc không cần thiết trừ khi người dân yêu cầu.
2. Chuyển nhượng thửa đất chưa có bản đồ địa chính hoặc cần cấp sổ mới
- Quy định: Trường hợp thửa đất được chuyển nhượng nhưng sổ đỏ cũ chưa sử dụng bản đồ địa chính, chưa trích đo thửa đất, hoặc thuộc trường hợp phải cấp mới Giấy chứng nhận (theo Điều 23 Nghị định 101/2024/NĐ-CP), Văn phòng đăng ký đất đai phải đo đạc lại để xác định diện tích và ranh giới.
- Chi phí: Người sử dụng đất chịu toàn bộ chi phí đo đạc theo bảng giá dịch vụ địa chính của tỉnh/thành phố.
- Ví dụ: Một thửa đất tại Bảo Lộc (Lâm Đồng) được chuyển nhượng, nhưng sổ đỏ cấp năm 2000 chưa có trích đo, Văn phòng đăng ký đất đai sẽ thực hiện đo lại trước khi cấp sổ mới.
3. Giảm diện tích thửa đất do sạt lở tự nhiên
- Quy định: Nếu diện tích thửa đất giảm do sạt lở tự nhiên (ví dụ: lũ lụt, xói mòn), Văn phòng đăng ký đất đai có trách nhiệm đo đạc, xác định lại diện tích mà không yêu cầu người dân đóng phí.
- Chi phí: Kinh phí đo đạc được lấy từ ngân sách Nhà nước.
- Ví dụ: Một thửa đất ven sông tại Đơn Dương (Lâm Đồng) bị sạt lở 50m², cơ quan chức năng sẽ đo lại và cập nhật sổ đỏ miễn phí cho người dân.
Quy định đo đạc khi sang tên và tách thửa
Ngoài ba trường hợp trên, quy định đo đạc thửa đất còn áp dụng linh hoạt trong các tình huống cụ thể:
- Sang tên kèm tách thửa: Khi thửa đất cần tách thành nhiều phần để chuyển nhượng, Văn phòng đăng ký đất đai bắt buộc đo đạc lại để xác định ranh giới và diện tích từng thửa mới. Chi phí đo đạc do người yêu cầu tách thửa chi trả.
- Sang tên toàn bộ thửa đất: Nếu không tách thửa, việc đo đạc chỉ thực hiện khi người sử dụng đất yêu cầu hoặc cơ quan chức năng phát hiện thay đổi về ranh giới, diện tích (ví dụ: sai lệch số liệu cũ).
Chị Hoa, một người dân tại Bảo Lâm (Lâm Đồng), chia sẻ: “Tôi tách thửa để bán một phần đất, phải đo lại mất khoảng 2 triệu đồng, nhưng sổ mới rất chính xác, dễ giao dịch hơn.”
Chi phí và trách nhiệm thực hiện đo đạc thửa đất
- Người sử dụng đất chi trả: Áp dụng cho các trường hợp đo đạc theo nhu cầu cá nhân hoặc khi chuyển nhượng cần cấp sổ mới. Chi phí phụ thuộc vào diện tích và bảng giá dịch vụ đo đạc của địa phương (thường từ 1-3 triệu đồng/thửa, tùy khu vực).
- Nhà nước chi trả: Áp dụng khi diện tích giảm do sạt lở tự nhiên, đảm bảo quyền lợi cho người dân trước biến động ngoài ý muốn.
- Trách nhiệm thực hiện: Văn phòng đăng ký đất đai hoặc đơn vị đo đạc được ủy quyền thực hiện, đảm bảo kết quả chính xác theo bản đồ địa chính hiện hành.
Kết luận
Khoản 3 Điều 37 Nghị định 101/2024/NĐ-CP đưa ra quy định rõ ràng về đo đạc thửa đất khi đăng ký biến động đất đai, giúp người dân và cơ quan quản lý xử lý giao dịch nhanh chóng, minh bạch. Tùy trường hợp – từ chuyển nhượng, tách thửa đến sạt lở tự nhiên – việc đo đạc được thực hiện linh hoạt, với chi phí và trách nhiệm phân định cụ thể. Nắm rõ quy trình này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn đảm bảo quyền lợi hợp pháp khi sang tên hoặc cập nhật Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Trích nguồn: Báo Lao Động. -> Tải tài liệu Nghị định 101/2024/NĐ-CP
